Wydawca treści
ochrona lasu
liść uszkodzony przez owady
Wiedza o procesach zachodzących w przyrodzie i kontrola stanu środowiska leśnego pozwalają leśnikom na wczesną diagnozę zagrożeń, mogących wpłynąć negatywnie na stan lasu. Każdego roku podejmują oni działania mające na celu zachowanie trwałości lasu i zwiększenie jego naturalnej odporności na czynniki szkodotwórcze.
Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:
- biotyczne (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne);
- abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury);
- antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).
Lasy Nadleśnictwa Łuków ze względu na przewagę monokultur sosnowych są szczególnie narażone na wiele szkodliwych czynników. Najgroźniejsze jest wzmożone pojawianie się szkodliwych owadów oraz duża aktywność pasożytniczych grzybów infekujących duże powierzchnie drzewostanów.
Lasy Nadleśnictwa Łuków nie sąsiadują z większymi miastami, dlatego też mamy mniej szkód czynionych przez człowieka (zaśmiecanie, dewastacja, pożary).
Lasy nadleśnictwa oprócz funkcji produkcyjnej spełniają również funkcje ochronne. Na podstawie Zarządzenia Ministra Ochrony Środowiska uznano lasy:
- wodochronne na pow. 382 ha stanowiące ochronę źródeł rzek,
- lasy o szczególnym znaczeniu dla obronności i bezpieczeństwa państwa na pow. 4 433 ha stanowiące otulinę największego poligonu lotniczego na wschód od Wisły.
Lasy ochronne oraz rezerwaty stanowią 41% powierzchni leśnej Nadleśnictwa. W bieżącej praktyce oznacza to podporządkowanie gospodarki leśnej w/w celom, np. unikanie zrębów wielkopowierzchniowych.
Owady
Spośród owadów zagrażających sośnie na naszym terenie w ostatnich latach najbardziej groźne okazały się: borecznik sosnowy, brudnica mniszka, poproch cetyniak, strzygonia choinówka i kornik ostrozębny.
Aby nie dopuścić do powstania strat w lesie, przez cały rok prowadzimy obserwację drzewostanów i stosujemy odpowiednie zabiegi ochronne.
Nadleśnictwo co roku boryka się ze szkodami powodowanymi przez szeliniaka, który niszczy uprawy sosnowe. Zwalczanie mechaniczne tego szkodnika przeprowadzane jest na pow. 100 ha. Z naszej praktyki wynika, że najskuteczniejszą metodą jest zbieranie chrząszczy z krążków sosnowych i rowków chwytnych.
Grzyby
Choroby grzybowe są kolejnym poważnym zagrożeniem naszych lasów (zwłaszcza w rejonie Adamowa i Jedlanki, gdzie las rośnie na gruntach porolnych. Na obniżenie odporności wpływa: niski poziom wód gruntowych, mała ilość opadów atmosferycznych, zanieczyszczenia powietrza, silną presję ze strony owadów oraz działalność człowieka.
Zwierzyna
Szkody czynione przez zwierzynę występują głównie w uprawach i młodnikach, gdzie zwierzyna kopytna zgryza, wyrywa lub depcze sadzonki. W celu ochrony przed szkodami powodowanymi przez zwierzynę konieczne jest stosowanie metod mechanicznych:
- Grodzenie całych upraw– pozwala nam na zabezpieczenie wszystkich sadzonek, ale ogranicza teren bytowania zwierzyny.
- Zakładanie osłonek perforowanych plastikowych na dęba i jesiona przynosi dobre rezultaty, ale zabezpiecza tylko wybrane drzewka na powierzchni.
- Palikowanie sadzonek modrzewia (wbicie 3 palików wokół sadzonki) daje dobre rezultaty w przypadku stosowania palików dębowych, które w odróżnieniu od sosnowych wytrzymują kilka lat.
- Pakułowanie (zabezpieczanie wełną owczą) polega na owinięciu pączka szczytowego sadzonki skrawkiem wełny. Tą metodą chronimy jodłę, dęba i klony przed zgryzaniem i daje to bardzo dobre efekty.
Pożary
Lasy Nadleśnictwa zaliczone są do I (najwyższej) grupy zagrożenia pożarowego. Przyczyną tego jest mała ilość opadów w okresie palności lasu oraz zdecydowana przewaga gatunków iglastych w składzie gatunkowym lasu. Drzewa iglaste zawierają w swoich igłach łatwopalne związki eteryczne, które w razie pożaru podsycają ogień. Nadleśnictwo posiada sieć obserwacyjną, na którą składają się 3 wieże z telewizją przemysłową oraz rozwiniętej sieci łączności. W przypadku pojawienia się pożaru lasu następuje powiadomienie Straży Pożarnej i innych służb.
W sytuacji długo utrzymującej się suszy lasy kontrolowane są również z powietrza przez Aerokluby, których "Wilgi" na podstawie umowy z nadleśnictwem, co kilka godzin przemierzają szlaki patrolowe.
Do gaszenia zarzewi ognia Nadleśnictwo wykorzystuje środki własne: samochód gaśniczy, ciągnik rolniczy oraz sprzęt ręczny.
Główną przyczyną pożarów jest nieostrożność i umyślne podpalenia. Plagą stało się wiosenne wypalanie traw przez rolników, mimo szeroko prowadzonego uświadamiania ludności wiejskiej (tablice, komunikaty, pogadanki).
Śmieci
Nadleśnictwo Łuków corocznie sprząta śmieci- sprzątane są parkingi leśne, rowy wzdłuż szlaków komunikacyjnych oraz śmieci wywiezione wprost do lasu. Jest to jednak działanie raczej symboliczne gdyż zaśmiecanie naszych lasów, mimo że są położone z dala od wielkich aglomeracji, z roku na rok rośnie. Narasta pomimo faktu, że jest to czyn karalny, a straż leśna i leśniczowie patrolują las. Śmieci w lesie zostawiają m.in. rolnicy, turyści, zakłady przemysłu spożywczego oraz ludzie dojeżdżający do pracy w Łukowie, którzy traktują rowy przydrożne jako swoisty „śmietnik po drodze". Często zdarza się, że wyrzucane śmieci są równocześnie podpalane, co stwarza olbrzymie zagrożenie dla lasu. Nadleśnictwo ponosi coraz wyższe koszty uprzątania lasu.
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
ASF- afrykański pomór świń
ASF- afrykański pomór świń
Prezentujemy materiały informacyjne dotyczące ASF.
Afrykański pomór świń u dzików
Przed dwoma tygodniami potwierdzone zostało wystąpienie afrykańskiego pomoru świń (ASF) na Litwie. Tym samym wirus ASF (ASFV) znalazł się na obszarze Unii Europejskiej (UE). Biorąc pod uwagę fakt, że regulacje prawne UE zakładają, że w przypadku wystąpienia ASF na terenie jakiegokolwiek kraju wspólnoty, zamyka się obrót trzodą chlewna oraz mięsem nie w całym kraju, jak to miało miejsce w przeszłości, a jedynie w okręgach zapowietrzonym i zagrożonym, oraz mając na uwadze fakt, że ASFV może krążyć w populacji litewskich dzików, zagrożenie wprowadzenia ASFV na terytorium innych, szczególnie sąsiadujących z Litwą krajów UE, jest bardzo wysokie.
Fakt, występowania ASFV w populacji dzików stwarza potrzebę włączenia myśliwych oraz leśników w program szkolenia, którego celem jest uświadomienie roli myśliwych i leśniczych w ochronie Polski przed rozprzestrzenieniem się ASF w populacji dzików bytujących w naszych lasach, a tym samym ochronę krajowych stad świń przed wirusem ASF, który w pierwszej kolejności może znaleźć się wśród dzików.
Poniżej zostały przedstawione najczęściej zadawane pytania dotyczące ASF u dzików wraz z odpowiedziami.
Czym jest afrykański pomór świń?
Afrykański pomór świń jest nieuleczalną chorobą wirusową, która występuje wyłącznie u świń i dzików. W krajach afrykańskich - na południe od Sahary, w których choroba ta pojawiła się około 100 lat temu i występuje sporadycznie do dzisiaj, podobnie jak na półwyspie iberyjskim, gdzie ASF został zwalczony w 1999 r., wirus ASF może być przenoszony również przez kleszcze - gatunek, który w naszej strefie klimatycznej nie odgrywa istotnej roli.
Jaki jest przebieg i objawy kliniczne ASF u dzików?
U dzików europejskich infekcja prowadzi do bardzo ciężkich, ale nieswoistych objawów ogólnych, jak gorączka, osowienie, utrata apetytu, zaburzenia w poruszaniu się i problemy w oddychaniu. Wystąpić mogą również krwawienia (z nosa, krwawa biegunka, krwawienia skóry). Chore zwierzęta wykazują między innymi ograniczony odruch ucieczki lub inne objawy, jak niechęć do poruszania się i utrata orientacji. Choroba dotyczy wszystkich grup wiekowych i obu płci dzików w równym stopniu i w większości przypadków prowadzi do padnięć zwierząt w okresie 7 - 10 dni po zakażeniu.
Po przekrojeniu zwłok dzika należy zwrócić uwagę na: przekrwione i powiększone węzły chłonne, powiększoną śledzionę i wybroczyny w narządach wewnętrznych, w skórze lub pod skórą. Płuca i drogi oddechowe są często wypełnione pianą.
Brak wymienionych zmian nie wyklucza, że przyczyną nagłego padnięcia dzika, a częściej większej liczby dzików, może być ASF. Z tego powodu zauważenie zwiększonych padnięć dzików powinno stanowić sygnał do podejrzenia ASF. Sekcja dzików powinna być wykonana wyłącznie przez lekarza weterynarii.
Jak choroba jest przenoszona?
Choroba może być przenoszona bezpośrednio ze zwierzęcia na zwierzę lub pośrednio przez zanieczyszczone przedmioty. W niekorzystnych okolicznościach, do wprowadzenia wirusa na teren naszego kraju, może wystarczyć porzucona kanapka z wędliną sporządzona z mięsa chorego dzika lub świni. Szczególnie niebezpieczna w aspekcie przenoszenia zarazy jest krew dzików. Najmniejsza ilość krwi wystarczy do zakażenia wrażliwych dzików lub świń.
Na co należy zwrócić uwagę?
Wskazane jest zdawanie sobie sprawy z faktu, że aktualnie dziki mogą być ważnym wektorem we wprowadzeniu wirusa ASF do Polski i jego szerzeniu się w populacji dzików, a później świń.
Prosi się zatem myśliwych i leśników o zwrócenie uwagi na zwiększone padnięcia w lesie dzików i poinformowanie o tym fakcie powiatowego lekarza weterynarii (PLW), bezpośrednio, lub za pośrednictwem organów administracji lokalnej. Należy także pobrać próbki do badań laboratoryjnych, które zostaną przesłane do laboratorium przez PLW. Optymalne są próbki krwi i śledziony, ewentualnie węzły chłonne, migdałki, płuca, a w ostateczności, jeśli brak jest wymienionych narządów w tuszy dzika, kość długa lub mostek. Do badań mogą być przesłane nawet tkanki z postępującym procesem gnilnym.
Szczególnie ostrożnym należy być z przedmiotami zanieczyszczonymi krwią lub, które miały z nią kontakt. Do tych przedmiotów należą sprzęt łowiecki, buty, ubiór, szmaty, naczynia, noże.
Prosi się myśliwych o przestrzeganie zasad higieny po polowaniach (nie pozostawianie patrochów w lesie po zakończeniu polowania; dezynfekcję sprzętu łowieckiego).
Myśliwi powinni unikać wchodzenia do chlewni min. Przez 48 godz. od zakończenia polowania.
Litwa jest atrakcyjnym krajem dla turystów i myśliwych. Należy zdawać sobie jednak sprawę, że trofea i inne produkty z dzików mogą stanowić źródło wirusa i stwarzać ryzyko przeniesienia wirusa ASF i dalszego szerzenia się choroby. To samo dotyczy ubioru i innych przedmiotów.
Jak choroba jest zwalczana?
Niestety nie ma szczepionki przeciw afrykańskiemu pomorowi świń, dlatego w zwalczaniu ASF wśród dzików najważniejsze jest zachowanie środków ostrożności i regulacja ich populacji.
